Author: admin888

Στο Θέρος

Μιχαήλ Κκάσιαλος

Λάδι σε ξύλο, 97 Χ 60 cm

Συλλογή Νίκης Μαραγκού

Ο Μιχαήλ Κάσιαλος (ή Κκάσιαλος?) γεννήθηκε στην Άσσια το 1885.  Αυτοδίδακτος, ξεκίνησε να ζωγραφίζει σε μεγάλη ηλικία.  Αποτελεί την πιο εξέχουσα μορφή της ναΐφ ζωγραφικής στην Κύπρο.  Πέθανε στη Λάρνακα τον Αύγουστο του 1974, όπου κατέφυγε ως πρόσφυγας λίγες μέρες μετά τον τραυματισμό του από τον τουρκικό στρατό που εισέβαλε στο χωριό του κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.  Το έργο του παρουσιάστηκε σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Κύπρο και στο εξωτερικό, ενώ διακρίθηκε στη 2^η Τριεννάλε Ναΐφ Τέχνης της Μπρατισλάβα (1969).  Μετά το θάνατό του τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών.

Βιβλιογραφία

Κυπραίου, Λ., Καζάκου., Μ., (επιμ.), 1998. Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης, Λευκωσία: Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.

Mehmet Necati

O Mehmet Necati γεννήθηκε το 1904 στο Νέο Χωριό Κυθρέας.  Ερασιτέχνης ζωγράφος, αναφέρεται ως ο πρώτος Τουρκοκύπριος ζωγράφος που παρουσίασε τη δουλειά του σε ομαδικές εκθέσεις στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας.  Απεβίωσε το 1967.

Βιβλιογραφία

Ινατσί, Ο., Μαραγκού, Α., Σχίζα, Μ., Τουμαζής, Γ., 2005. Η Κυπριακή Τέχνη τον 20^ο αιώνα. Λευκωσία: Νεοκυπριακός Σύνδεσμος

Η Λουκία Νικολαϊδου-Βασιλείου γεννήθηκε το 1909 στη Λεμεσό και θεωρείται πρωτοπόρος, καθότι ήταν η πρώτη Κύπρια που σπούδασε τέχνη στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού, όπου και παρουσίασε σε ομαδικές εκθέσεις τη δουλειά της. Επέστρεψε στην Κύπρο το 1933, ενώ ένα χρόνο αργότερα παρουσίασε την πρωτοποριακή δουλειά της σε ατομική έκθεση στη Λευκωσία, που όμως άφησε αδιάφορο το κοινό, αν και οι κριτικές στον τύπο ήταν ενθουσιώδεις. Το 1937 έφυγε για το Λονδίνο, όπου ήταν εγκατεστημένη η αδελφή της. Εκεί παρουσίασε τη δουλειά της σε γκαλερί, μαζί με καταξιωμένους ζωγράφους. Γύρω στα 1939 παντρεύτηκε τον εφοπλιστή από τη Σύρο Ιωάννη Βασιλείου, εγκαταστάθηκε οριστικά στο Λονδίνο και σιγά σιγά εγκατέλειψε τη ζωγραφική. Αφομοίωσε όψεις του ευρωπαϊκού μοντερνισμού, τις οποίες συνέδεσε μοναδικά με στοιχεία της κυπριακής κουλτούρας. Απεβίωσε το 1994.

Βιβλιογραφία
Νικήτα, Ε., 2002. Λουκία Νικολαϊδου – Βασιλείου. Λευκωσία: Εν Τύποις.

Ινατσί, Ο., Μαραγκού, Α., Σχίζα, Μ., Τουμαζής, Γ., 2005. Η Κυπριακή Τέχνη τον 20^ο αιώνα. Λευκωσία: Νεοκυπριακός Σύνδεσμος

Χρίστου, Χ., 1983. Σύντομη Ιστορία της Νεώτερης και Σύγχρονης Τέχνης. Λευκωσία: Μορφωτική Υπηρεσία Υπουργείου Παιδείας.

Κώστας Αβερκίου (1917 – 1981)

Ο Κώστας Αβερκίου γεννήθηκε το 1917 στο χωριό Ψημολόφου της επαρχίας Λευκωσίας.  Εργάστηκε ως επιγραφοποιός και ασχολήθηκε με τη διαφημιστική αφίσα.  Υπήρξε ζωγράφος αυτοδίδακτος, το έργο του οποίου παρουσιάστηκε σε πολλές ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στην Κύπρο και στο εξωτερικό.  Διακρίθηκε τόσο στη ζωγραφική όσο και στη χαρακτική (ξυλογραφία), την οποία διδάχτηκε από τον Τηλέμαχο Κάνθο.  Συμμετείχε στην Μπιεννάλε Βενετίας το 1972. Απεβίωσε το 1981.

Βιβλιογραφία:

Χρίστου, Χ., 1983. Σύντομη Ιστορία της Νεώτερης και Σύγχρονης Τέχνης. Λευκωσία: Μορφωτική Υπηρεσία Υπουργείου Παιδείας.

Σχινά, Α. (2010), Νεοελληνική Ζωγραφική: Διαδρομές στην Ελλάδα και στην Κύπρο του 19^ου και 20^ου αιώνα, Λευκωσία: Πρεσβεία της Ελλάδος & Δήμος Λευκωσίας.

Κώστας Στάθης (1913 – 1987)

Ο Κώστας Στάθης γεννήθηκε το 1913 στο χωριό Ασκάς της Πιτσιλιάς. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο, όπου είχε ως καθηγητές τον Ανδρεά Θυμόπουλο, τον Ιωάννη Κισσονέργη και τον Αδαμάντιο Διαμαντή.  Ασχολήθηκε για ένα διάστημα με τη σκηνογραφία, ενώ το 1936 εξασφάλισε μερική υποτροφία για τη Σχολή Καλών Τεχνών στην ΑΘήνα. Η φοιτησή του διακόπηκε με τη γερμανική κατοχή, όταν αναγκάστηκε το 1941 να επιστρέψει στην Κύπρο. Δραστηριοποιήθηκε με τη δημιουργία ενός πρότυπου εργαστηρίου υφαντουργίας, ενώ εξέθετε τη δουλειά του σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις εισπράττοντας εξαιρετικές κριτικές. Άρχισε να ταλαιπωρείται από κατάθλιψη, που τον ανάγκασε το 1947 να κλείσει το υφαντουργείο του. Μετέβηκε με τον πατέρα του για θεραπεία στην Αθήνα, η οποία δεν απέδωσε. Από το 1950 επέστρεψε στο χωριό του, όπου έζησε για το υπόλοιπο της ζωής του απομονωμένος και ταλαιπωρούμενος από την ψυχική του ασθένεια. Ωστόσο, εργάστηκε ασταμάτητα και το έργο που άφησε εντυπωσιάζει με το μοναδικό εικαστικό του ιδίωμα, κατορθώνοντας να πραγματευτεί τα προτάγματα των ευρωπαϊκών μεταϊμπρεσιονιστικών κινημάτων. Το έργο του παρέμεινε εν πολλοίς άγνωστο, λόγω της κοινωνικής του περιθωριοποίησης. Πέθανε το 1987 στη Λευκωσία.

Βιβλιογραφία

Λοϊζίδη, Ν., 2013. Κώστας Στάθης: Ο αφανής πρωτοπόρος της σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης. Λευκωσία: ΕνΤύποις.

Νικήτα, Ε., 2010. Ο ζωγράφος Κώστας Στάθης. Λευκωσία: Πολιτιστικές Υπηρεσίες Κύπρου.

Ιωάννης Κισσονέργης

Ο Ιωάννης Κισσονέργης γεννήθηκε το 1889 στη Λευκωσία. Άρχισε τις σπουδές του στην Αθήνα στην Ιατρική Σχολή, τις οποίες εγκατέλειψε τρία χρόνια αργότερα για να προσφέρει τις υπηρεσίες του ως γιατρός στον Ερυθρό Σταυρό κατά τη διάρκεια των βαλκανικών πολέμων. Με το πέρας του πολέμου, εγγράφηκε στη Σχολη Καλών Τεχνών της Αθήνας, την οποία όμως αναγκάστηκε να εγκαταλείψει μετά από ενάμιση χρόνο καθώς προσβλήθηκε από φυματίωση. Επέστρεψε στην Κύπρο το 1916 και άρχισε να εργάζεται στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. Ως δάσκαλος αλλά και ως δημιουργός έθεσε τις βάσεις για την κυπριακή τέχνη, σε μια εποχή που αυτή ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτη. Υπήρξε δάσκαλος του Διαμαντή και του Κάνθου, των “πατέρων” της σύγχρονης κυπριακής τέχνης. Μαζί με το Δάλτα, εικονογράφησε την εκκλησία της Φανερωμένης. Το 1935 αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το Παγκύπριο Γυμνάσιο γιατί δεν κατείχε πανεπιστημιακό δίπλωμα, αλλά συνέχισε να διδάσκει στην Αγγλική Σχολή. Υπήρξε πρωτοπόρος στην Κύπρο στην ενασχόλησή του με την υδατογραφία, της οποίας έδωσε εξαιρετικά δείγματα. Το 1953 αποφάσισε να μεταναστεύσει στη Νότια Αφρική, ακολουθώντας την κόρη του και το γαμπρό του. Οργάνωσε την τελευταία του έκθεση στη Λευκωσία, με πενήντα υδατογραφίες, η οποία παρεμποδίστηκε από τους Άγγλους και τα έργα έμειναν απούλητα. Πικραμένος ο Κισσονέργης εγκατέλειψε οριστικά την Κύπρο. Πέθανε στο Γιοχάνεσμπουργκ το 1963.

Βιβλιογραφία
Νικήτα, Ε., 2002. Ιωάννης Κισσονέργης. Λευκωσία: Εν Τύποις.
Ινατσί, Ο., Μαραγκού, Α., Σχίζα, Μ., Τουμαζής, Γ., 2005. Η Κυπριακή Τέχνη τον 20^ο αιώνα. Λευκωσία: Νεοκυπριακός Σύνδεσμος
Χρίστου, Χ., 1983. Σύντομη Ιστορία της Νεώτερης και Σύγχρονης Τέχνης. Λευκωσία: Μορφωτική Υπηρεσία Υπουργείου Παιδείας.

Γεώργιος Πολυβίου Γεωργίου (1901 – 1972)

O Γεώργιος Πολυβίου Γεωργίου γεννήθηκε στην Αμμόχωστο το 1901. Γόνος εύπορης οικογένειας σπούδασε νομική στο Λονδίνο, όπου και έζησε γύρω στα 13 χρόνια.  Στη ζωγραφική υπήρξε αυτοδίδακτος. Επέστρεψε στην Κύπρο, εξάσκησε για μικρό χρονικό διάστημα τη δικηγορία και εν τέλει αφοσιώθηκε στη ζωγραφική. Ζωγράφος που συνδιαλεγόταν με το ευρωπαϊκό εικαστικό γίγνεσθαι, μιας και ταξίδευε συχνά στο εξωτερικό, άφησε ένα έργο που χαρακτηρίζεται από πρωτοτυπία θεμάτων, αρτιότητα τεχνικής και ιδιόμορφους ζωγραφικούς τρόπους που αντλούν από στοιχεία από τη βυζαντινή παράδοση, τον ευρωπαϊκό μανιερισμό, τον εξπρεσιονισμό και τη σύγχρονη ιστορία του νησιού. Έζησε τη ζωή του στην Αμμόχωστο, με την οποία και ταυτίστηκε. Απεβίωσε το 1972, ενώ ένα μεγάλο μέρος του έργου του παρέμεινε εγκλωβισμένο στην Αμμόχωστο μετά την κατάληψη της πόλης από τον τουρκικό στρατό το 1974.

Βιβλιογραφία
Νικήτα, Ε., 2002. Γεώργιος Πολυβίου Γεωργίου. Λευκωσία: Εν Τύποις.
Ινατσί, Ο., Μαραγκού, Α., Σχίζα, Μ., Τουμαζής, Γ., 2005. Η Κυπριακή Τέχνη τον 20^ο αιώνα. Λευκωσία: Νεοκυπριακός Σύνδεσμος
Χρίστου, Χ., 1983. Σύντομη Ιστορία της Νεώτερης και Σύγχρονης Τέχνης. Λευκωσία: Μορφωτική Υπηρεσία Υπουργείου Παιδείας.

Γιώργος Μαυροϊδης (1912 – 2003)

Γεννήθηκε to 1912 στη Λάρνακα, από πατέρα Κύπριο και μητέρα Λευκάδια.  Το 1924 μετοικούν στον Πειραιά, αφού η οικογένειά του ανέπτυσσε ποικίλες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Σπούδασε νομική και στη συνέχεια εντάχθηκε στο διπλωματικό σώμα, γεγονός που του επέτρεπε να ταξιδεύει πολύ και να ζήσει στη Γαλλία και στην Ιταλία και να μελετήσει τα κινήματα της τέχνης που αναπτύχθηκαν εκεί. Ήδη, από το τέλος του β΄παγκοσμίου πολέμου ασχολήθηκε συστηματικά με τη ζωγραφική, στην οποία ήταν ουσιαστικά αυτοδίδακτος. Το 1954 διοργανώθηκε η πρώτη ατομική του έκθεση και το 1955 συμμετείχε στην Γ΄Μπιενάλε του Σάο Πάολο (μαζί με τους Ν. Εγγονόπουλο, Α. Κοντόπουλο, Γ. Μητρακάκη, Γ. Κουλεντιανό και Α. Σώχο). Ένα χρόνο αργότερα διοργανώθηκε ατομική του έκθεση στην γκαλερί “Ιόλας” της Νέας Υόρκης. Το 1959 αποχώρησε από το διπλωματικό σώμα και εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής ζωγραφικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Το 1960 παρουσιάστηκε το έργο του στην Κύπρο, στην έκθεση Δέκα Έλληνες Ζωγράφοι που έγινε στην Αμμόχωστο.Εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 33η Μπιενάλε της Βενετίας το 1966. Το 1977 εκλέγηκε Πρύτανης της Σχολής Καλών Τεχνών, θέση που διατήρησε ως το 1981. Ο Γιώργος Μαυροΐδης επισκέφθηκε ξανά την Κύπρο το 1988, με αφορμή τα εγκαίνια έκθεσης έργων του. Το 1995 η Κυπριακή Δημοκρατία τον τίμησε με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών και η Ακαδημία Αθηνών με το Αριστείο Καλών Τεχνών. Απεβίωσε το 2003 στην Αθήνα.

Βιβλιογραφία
Ασδραχάς, Γ., Γιώργος Μαυροϊδης: Ένας Επαναστάτης στο Ίδρυμα Θεοχαράκη [online]. Διαθέσιμο στο: http://www.in2life.gr/culture/art/article/191357/giorgos-mavrodhs-enas-epanastaths-sto-idryma-theoharakh.html (πρόσβαση 16 Φεβρουαρίου, 2014).

Γεωργής, Γ., Η Λάρνακα των Μαυροΐδηδων και του εμπορίου 1877-1937, Έκδοση Δήμου Λάρνακας

 Cevdet Çagdas

Ο Cevded Cagdas (Τζιεβντετ Τσιαγντας) γεννήθηκε το 1926 και φοίτησε στο Διδασκαλικό Κολέγιο Μόρφου, με καθηγητή ζωγραφικής τον Αδαμάντιο Διαμαντή, ο οποίος αναγνώρισε το ταλέντο του και τον ενθάρρυνε να ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Σπούδασε στο Λονδίνο με υποτροφία από την αγγλική κυβέρνηση και αργότερα επέστρεψε στην Κύπρο και διορίστηκε καθηγητής σε σχολεία. Δούλεψε κυρίως με ακουαρέλες και παστέλ, αποδίδοντας το κυπριακό τοπίο και την καθημερινότητα των Κυπρίων. Απεβίωσε το 2009.

Βιβλιογραφία

Ινατσί, Ο., Μαραγκού, Α., Σχίζα, Μ., Τουμαζής, Γ., 2005. Η Κυπριακή Τέχνη τον 20^ο αιώνα. Λευκωσία: Νεοκυπριακός Σύνδεσμος

Βίκτωρας Ιωαννίδης

Ο Βίκτωρας Ιωαννίδης γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1903. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της ΑΘήνας με καθηγητές τους Γ. Ιακωβίδη, Ν. Λύτρα, Σ. Βικάτο, Γ. Ροϊλό και Δ. Γερανιώτη. Επέστρεψε στη Λεμεσό, όπου και απογοητεύτηκε από την αδιαφορία των κατοίκων για τις τέχνες. Μαζί με τον Γεώργιο Φασουλιώτη ίδρυσαν το “Ατελιέ”, το πρώτο εργαστήριο διακόσμησης και διαφήμισης στην Κύπρο. Συνεργάστηκαν επίσης στη σατυρική εφημερίδα “Γέλιο”, όπου σχολίαζαν καυστικά τις καταστάσεις στο νηί, ενώ ο Βίκτωρας Ιωαννίδης έκανε γελοιογραφίες και σκίτσα. Υπήρξε μέλος ενός ζωντανού πυρήνα πολιτιστικής ζωής της Λεμεσού και εξέθεσε τη δουλειά του σε πολλές εκθέσεις σε όλη την Κύπρο. Εκπροσώπησε την Κύπρο στη Μπιενάλε Αλεξάνδρειας το 1963, που ήταν η πρώτη φορά που η Κύπρος εκπροσωπούνταν σε διεθνή διοργάνωση. Απεβίωσε το 1984.

Βιβλιογραφία

Νικήτα, Ε., 2002. Βίκτωρας Ιωαννίδης. Λευκωσία: Εν Τύποις.

Χρίστου, Χ., 1983. Σύντομη Ιστορία της Νεώτερης και Σύγχρονης Τέχνης. Λευκωσία: Μορφωτική Υπηρεσία Υπουργείου Παιδείας.